E-Księgarnia
Marsz rozpoczął się na Placu Artystów. Oprócz pracowników Delegatury IPN w Kielcach zebrali się w tym miejscu między innymi przedstawiciele lokalnych władz, służb mundurowych, młodzieży szkolnej czy grupy rekonstrukcyjne. Dla uczestników rys historyczny przygotował i przedstawił Marek Jończyk z Referatu Badań Historycznych. Następnie zebrani ruszyli ulicami Kapitulną, Jana Pawła II, Ściegiennego, Sołtysiaka i Gagarina na Skwer Pamięci Ofiar Katynia przed monument „Sen”, gdzie odbyła się główna część uroczystości 84. rocznicy Zbrodni Katyńskiej.
Po odśpiewaniu Hymnu Państwowego, Apelu Pamięci i Salwie Honorowej oraz modlitwie zebrane delegacje złożyły wiązanki i znicze przed pomnikiem. W składaniu kwiatów wziął udział naczelnik Delegatury IPN w Kielcach dr Robert Piwko.
W uroczystość została zaangażowana kielecka młodzież. Przedstawiciele Ochotniczych Hufców Pracy ustawili symboliczny krzyż z biało-czerwonych zniczy poświęcony Ofiarom Zbrodni Katyńskiej. Następnie zebrani usłyszeli słowa spisane przez Katyńczyków oraz rodziny katyńskie. Pochodziły one z zachowanych listów, jedynej formy kontaktu osadzonych w sowieckich więzieniach z bliskimi. Dziś listy stanowią jedną z ostatnich pamiątek po zamordowanych i pozostają świadectwami popełnionej na nich zbrodni. Są to świadectwa bezcenne. Spisane przez osoby, którym składaliśmy hołd.
Autorami przywołanych listów byli por. Józef Jaroń – żołnierz Legionów Polskich i uczestnik wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. Od 1929 r. nauczyciel i kierownik Szkoły Żeńskiej w Staszowie, od 1934 r. Szkoły Powszechnej nr 2 w Staszowie. Jeniec obozu specjalnego NKWD w Kozielsku, zamordowany i pogrzebany w Katyniu. Miał żonę Stefanię, córkę Irenę i syna Jerzego, do których 30 listopada 1939 r. wysłał z niewoli list. Autorem kolejnego listu był aspirant Stanisław Przeradowski – od 1920 r. funkcjonariusz Policji Państwowej w województwie kieleckim, który od 1932 r. pełnił służbę w Kielcach. Miał żonę Zofię, syna Włodzimierza oraz córki Irenkę i Wiesławę. Był jeńcem obozu specjalnego NKWD w Ostaszkowie. Został zamordowany w Kalininie (Twerze) i pogrzebany w Miednoje. Z niewoli przesłał do rodziny listownie wiadomości. Odpowiedzią na nie były dwa krótkie listy napisane przez córkę Wiesławę. Odnaleziono je podczas ekshumacji w Miednoje 4 lipca 1995 r. na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje w Rosji.
Po zakończeniu uroczystości symboliczny znicz został zapalony również przed pomnikiem 2 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów.
13 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej
Upamiętniając Polaków pomordowanych przez NKWD wiosną 1940 roku w sobotę 13 kwietnia 2024 roku złożone zostały kwiaty i znicze przed Pomnikiem Zbrodni Katyńskiej na Cmentarzu Partyzanckim w Kielcach.
W drugiej części uroczystości uczestnicy przenieśli się przed Pomnik Sybiraków na Cmentarzu Starym w Kielcach, gdzie zebrani również złożyli kwiaty i zapalili znicze. 13 kwietnia 2024 roku przypada także 84. rocznica drugiej masowej wywózki Polaków na wschód. Objęła ona urzędników państwowych, policjantów, nauczycieli, działaczy politycznych i przedstawicieli ziemiaństwa. Szacuje się, że wywieziono wówczas ok. 61 tys. ludzi.
W spotkaniu wziął udział naczelnik Delegatury IPN w Kielcach dr Robert Piwko.
Wydarzenia towarzyszące:
- 19 kwietnia 2024, godz. 11.30 – Złożenie kwiatów i zniczy przy Pomniku Ofiar Katynia, Charkowa i Miednoje w Hucie Szklanej
- Kwiecień 2024 – Prezentacja wystawy „Tatusiu, kiedy wrócisz? Polskie rodziny w latach II wojny światowej” w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach
Organizatorzy:
Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach, Stowarzyszenie „Kielecka Rodzina Katyńska”
Współorganizator:
Kuratorium Oświaty w Kielcach
Partnerzy:
Wojewoda Świętokrzyski, Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, Prezydent Miasta Kielce, Starosta Powiatu Kieleckiego, Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach, Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach, Karpacki Oddział SG, Wojewódzki Sztab Wojskowy w Kielcach, 10. Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej, Kielecki Szwadron Kawalerii im. 13. Pułku Ułanów Wileńskich, Świętokrzyska Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy, Areszt Śledczy w Kielcach, Wojskowe Centrum Rekrutacji w Kielcach, Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach, Świętokrzyskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 r. w Kielcach
Patroni medialni:
Radio Kielce, TVP3 Kielce, Radio eM Kielce, Echo Dnia, Telewizja Świętokrzyska
Zbrodnia Katyńska
Wiosną 1940 r., wykonując uchwałę Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 r., sowiecka policja polityczna – NKWD – wymordowała blisko 22 tys. obywateli Rzeczypospolitej. Było wśród nich 14,5 tys. jeńców wojennych – oficerów i policjantów – z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz 7,3 tys. więźniów aresztowanych w okupowanej przez Związek Sowiecki wschodniej części Polski.
Oficerów z obozu kozielskiego rozstrzelano w Katyniu, jeńców ze Starobielska – w Charkowie, natomiast policjantów z Ostaszkowa – w Kalininie. Kolejne egzekucje przeprowadzono w więzieniach w Mińsku, Kijowie, Charkowie i Chersoniu. Władze ZSRS postanowiły zgładzić tysiące bezbronnych Polaków, ponieważ nie ulegli oni prowadzonej wobec nich propagandzie i pozostali patriotami, gotowymi walczyć z sowieckim okupantem o wolną Ojczyznę.
W 2007 roku Sejm RP na 13 kwietnia ustanowił Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.