Instytut Pamięci Narodowej Odsłonięcie tablicy „Młodych Białych Orłów” w Sandomierzu - 28 lutego 2023 r. - Aktualności -

przesuń wstecz zdjęcia

przesuń dalej zdjecia

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Podczas uroczystości Oddział IPN w Krakowie reprezentował dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętnienia Walk i Męczeństwa, a Delegaturę IPN w Kielcach – naczelnik dr Dorota Koczwańska-Kalita. Wśród zaproszonych gości znalazła się dr Maria Bęc, która należała do „Młodych Białych Orłów”.

W ramach wydarzenia zaprezentowana została również wystawa pt. „Zapomniane ogniwo. Konspiracyjne organizacje młodzieżowe na ziemiach polskich w latach 1944/45–1956”. Oprócz tego, zebrani wysłuchali prelekcji poświęconej powojennemu, antykomunistycznemu oporowi prowadzonemu przez mieszkańców dawnego województwa kieleckiego oraz Ziemi Sandomierskiej. Przygotował ją dr Robert Piwko z Referatu Badań Historycznych kieleckiej Delegatury IPN.

Uroczystość odbyła się w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Wystawa „Zapomniane ogniwo. Konspiracyjne organizacje młodzieżowe na ziemiach polskich w latach 1944/45–1956”

Wystawa przypomina nieznane historie konspiracyjnych organizacji, które były tworzone spontanicznie i niezależnie przez młodzież w latach 1944/1945–1956. Szacuje się, że w tym czasie istniały przynajmniej 972 podziemne związki młodzieżowe, skupiające ok. 11 tys. członków. Zakładali je we wszystkich regionach uczniowie, studenci, młodzi robotnicy i chłopi w wieku 14–21 lat. Przyświecały im te same cele: przekonanie społeczeństwa do kontynuowania oporu i obrony własnego systemu wartości. Zasadniczym jednakże zadaniem było odzyskanie niepodległości, rozumianej jako warunek restytucji wolności osobistej. Plansze prezentują informacje między innymi o działalności propagandowej i wojskowej, statystyki oraz sylwetki wybranych przedstawicieli konspiracyjnych organizacji młodzieżowych. Wśród nich znalazł się Ludwik Machalski „Mnich”, który działał na terenie powiatu sandomierskiego.

„Młode Białe Orły”

Była to tajna organizacja założona przez uczennice i uczniów sandomierskich liceów. Jednym z najciekawszych i najważniejszych aspektów realizowanej przez nich antysystemowej działalności było samokształcenie. Podczas spotkań zorganizowanych w pierwszej połowie 1952 roku członkowie „Orłów” dyskutowali o historii i wydarzeniach współczesnych. Jednym z ważniejszych tekstów z tamtego okresu był referat omawiający kwestię sowieckiego sprawstwa zbrodni katyńskiej oraz wskazujący na istnienie sojuszu pomiędzy III Rzeszą Niemiecką a ZSRS. Organizacja została rozbita przez funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa państwa latem 1952 roku. Część członków została poddana represjom politycznym, w tym karą więzienia.

Patronat medialny: Radio Kielce, TVP3 Kielce, Radio Leliwa, Radio eM Kielce